Naar verwachting zullen morgen tienduizenden mensen de straat opgaan in Den Haag om ambitieuzer klimaatbeleid te eisen. Hun zorgen zijn gegrond, zeggen meer dan 1700 Nederlandse wetenschappers in een unieke steunbetuiging aan de klimaatstaking op de website van Scientists4Future NL [link].
Onder de ondertekenaars bevinden zich klimaatexperts als Herman Russchenberg (TU Delft), Richard Bintanja (RuG), Guus Velders (UU), Geert Jan van Oldenborgh (KNMI) en Henk Dijkstra (UU).
In het Akkoord van Parijs uit 2015 spraken alle landen af de mondiale temperatuurstijging te beperken tot ruim onder 2°C, met een streven naar 1,5°C. De wetenschappers benadrukken nu dat deze doelen nog ver uit zicht zijn: met de huidige inspanningen is de verwachte stijging 3°C of meer aan het einde van deze eeuw, een forse overschrijding dus van ‘Parijs’. Grootschalige actie is vereist op internationaal, nationaal én lokaal niveau om de beloftes uit 2015 alsnog waar te maken.
In de verklaring wordt verder een verband gelegd tussen klimaatverandering en de toenemende druk op ecosystemen en de biodiversiteit. Onder de ondertekenaars zijn daarom ook veel ecologen en biologen te vinden zoals hoogleraren Theunis Piersma (NIOZ), Martina Vijver (UL), Mike Jetten (RU), Astrid Groot (UvA), Frans Bongers (WUR) en Menno Schilthuizen (Naturalis).
Ook worden verbanden gelegd met de landbouw, de bebouwde omgeving, gezondheid en de wereldvrede, om aan te geven dat klimaatverandering een veelomvattend probleem is. Wanneer het de mensheid niet lukt om klimaatverandering een halt toe te roepen dan zijn de gevolgen niet te overzien: “de basisbehoeften en levens van miljarden mensen staan op het spel” [citaat uit de verklaring].
Volgens de wetenschappers zouden publieke instituties zich veel meer moeten bezighouden met communicatie over klimaatverandering aan burgers. Besef over de omvang van de risico’s zien zij als een min of meer noodzakelijke voorwaarde voor adequate maatregelen door de overheid.
Ten slotte staat de verklaring nog even stil bij de rol van de wetenschapper zelf. Een wetenschapper voorziet niet enkel en alleen in wetenschappelijke kennis maar heeft volgens de ondertekenaars ook een morele verplichting om de maatschappij te informeren en te waarschuwen over de staat van onze planeet. Zij trekken een vergelijking met artsen die eveneens de morele plicht hebben om de bevolking te waarschuwen, bijvoorbeeld in geval van een dreigende epidemie.
Leo van Kampenhout, promovendus in Utrecht en mede-initiator van Scientists4Future NL, zegt hierover het volgende: “klimaatverandering gaat uiteindelijk iedereen aan, dus ook de wetenschap. Het was een bewuste keuze om te reflecteren op onze eigen rol in het verhaal: wat kunnen wij als wetenschappers anders doen? Het laatste woord hierover is voorlopig nog niet gezegd.”
Naar verwachting zullen meer wetenschappers zich achter de verklaring scharen want de ondertekening loopt nog.
Scientists4Future NL
Contactpersoon: Leo van Kampenhout (L.vankampenhout -at- uu.nl)