23 Juli 2021
Marjan Smeulders, Leo van Kampenhout, Joseline Houwman
Brandbrief Scientists4Future aan toekomstige regering: stop met exportkredietverzekeringen voor exportactiviteiten in de fossiele brandstof sector.
Scientists4Future NL is een alliantie van Nederlandse wetenschappers die zich ernstig zorgen maken over de effecten van klimaatverandering. Zij wijzen op de wetenschappelijke consensus die luidt dat de mondiale opwarming tot 1,5°C beperkt moet worden, om de klimaatrisico’s voor menselijke en natuurlijke ecosystemen te beperken.
Het IPCC heeft in het 2018 rapport ‘Global Warming of 1.5 ºC’ berekend dat het gebruik van olie, gas en steenkool tussen nu en 2030 teruggebracht moet worden met respectievelijk 44%, 39% en 80%[1]. Echter landen plannen nu gemiddeld per jaar 2% meer fossiele brandstoffen te produceren. Er is geen ruimte meer is voor fossiele investeringen, als we de opwarming van de aarde willen beperken tot 1,5°C.
Nederland heeft zich binnen het Akkoord van Parijs gecommiteerd om ‘geldstromen in lijn te brengen met een traject naar broeikasgasarme en klimaatveerkrachtige ontwikkeling’ (Artikel 2.1c)[2]. In de afgelopen maanden vond een politieke dialoog plaats over de vergroening van de exportkredietverzekeringen (ekv)[3] en heeft Nederland met enkele andere landen de coalitie Export Finance for Future (E3F) opgericht met als doel de ekv conform de klimaatdoelen aan te passen. De ekv is één van de belangrijkste instrumenten om verdere uitbreiding van fossiele infrastructuur te voorkomen en daarmee een sleutelinstrument in de energietransitie. De Nederlandse overheid staat echter garant voor 1,5 miljard europer jaar aan exportactiviteiten binnen de fossiele brandstof branche[4],[5].
In een brandbrief aan de onderhandelaars roepen de wetenschappers van S4F de toekomstige regering op om:
- met onmiddellijke ingang te stoppen met ekv voor fossiele activiteiten, en andere landen binnen E3F te stimuleren dit ook te doen vóór COP26.
- vol in te zetten op stimuleren van export activiteiten op het gebied van energiebesparing en duurzame energie[6], waarbij een eerlijke energietransitie, ook in ontwikkelingslanden, gewaarborgd blijft[7].
[1] IPCC (2018). Global Warming of 1.5°C. https://www.ipcc.ch/sr15/
[2] Klimaatakkoord van Parijs (2016). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:22016A1019(01)
[3] Aanbiedingsbrief en ‘Verkenning in lijn brengen van de exportkredietverzekering met de Overeenkomst van Parijs’. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/05/11/1verkenning-ekv-in-lijn-brengen-met-de-overeenkomst-van-parijs
[4] https://www.bothends.org/nl/Actueel/Publicaties/The-fossil-elephant-in-the-room/
[5]Monitor exportkredietverzekeringen 2020. https://www.rijksoverheid.nl/regering/bewindspersonen/hans-vijlbrief/documenten/kamerstukken/2021/07/09/monitor-exportkredietverzekeringen-2020 en Bijlage: meetmethodiek fossiel. https://www.rijksoverheid.nl/regering/bewindspersonen/hans-vijlbrief/documenten/kamerstukken/2021/07/09/bijlage-meetmethodiek-fossiel
[6] Atradius Dutch State Business (ADSB) (2021).https://atradiusdutchstatebusiness.nl/nl/publikaties/economic-research-climate-change-impact-on-country-risk.html
[7] Het Bothends rapport (2020) laat zien dat dit niet vanzelfsprekend is. https://www.bothends.org/nl/Actueel/Publicaties/A-Just-Energy-Transition-for-Africa—Mapping-the-impacts-of-ECAs-active-in-the-energy-sector-in-Ghana-Nigeria-Togo-and-Uganda/